"Czarodziejska góra" Tomasza Manna

 Protokół po "Czarodziejskiej górze" Tomasza Manna

Ośnieżone niczym w wysokich Alpach okoliczne szczyty były scenerią dla spotkania, które jest już przeszłością, ale jednocześnie jest wciąż obecne we wspomnieniach czy niniejszych zapiskach.

„Czarodziejska góra” wszystkim Uczestniczkom dłużyła się podczas czytania, wywołała obawy, czy aby na pewno ta nudna książka będzie pretekstem do rozmów, czy klubik książkowy nie jest zbyt prowincjonalny, żeby podjąć w rozmowach temat lektury, którą zachwycają się najwybitniejsze umysły świata.

Ale nie było źle. Wbrew wcześniejszym niepokojom okazało się, że Uczestniczki wyciągnęły z książki wieczoru wiele wątków. Jednak żeby ją docenić bardziej, wynieść z niej więcej, na pewno trzeba by ją było przeczytać jeszcze i jeszcze i pewnie jeszcze raz. Bo to chyba książka, która ma nową treść przy każdym kolejnym czytaniu, wpisując się w zmieniające się elementy życiowego doświadczenia czytającego.

„Czas jest podobny nie do zegarów na dworcach, których wskazówka posuwa się skokami, raz na pięć minut, lecz raczej do malutkich zegarków, których wskazówki poruszają się niewidocznie, albo do trawy, która rośnie niepostrzeżenie, aż pewnego dnia okazuje się, że urosła!”.

Czas. Zapętlający się. Rozciągliwy lub kurczący się jak guma. Życie składające się z chorób i śmierci. Niezgoda na chorobę zmieniająca się w przyzwyczajenie do niezgody. Zdrowie psychiczne, fizyczne i duchowe. Chwila z życia młodego człowieka trwająca 7 lat. Poczucie przyspieszenia z każdym rokiem upływającego czasu. Inna percepcja czasu przez młodych, inna przez dojrzałych czy starych. Dysputy filozoficzne i pseudofilozoficzne. Choroba prawdziwa i wmówiona. Miłość platoniczna, miłość umarła i negatywny wpływ miłości na zdrowie. Poczucie czasu. Zmienna definicja godziny. Nic się nie dzieje, nuda, a jednak dzieje się tak dużo. „Duchowe cienie rzeczy”. …zacieranie się granicy między życiem a fikcją literacką.

Muzyczne tło rozmów stanowiła płyta Alison Goldfrapp „Felt mountain” i jeden z albumów formacji Doves (wyjęty przez Strunę ze swojej płytoteki ze względu na podobieństwo do nazwy miejscowości, w której rozgrywa się „Czarodziejska góra”, czyli Davos). Wzorem Hansa Castorpa „szafarzem rozkoszy muzycznych” był Mały Lord.

Cytując sanatoryjnego lekarza, życzono sobie „pomyślnej przemiany materii” i z apetytem pałaszowano potrawy kuchni szwajcarskiej lub nawiązującej do czasu. Najpierw była „pora na pora”, czyli sałatka porowa zaserwowana przez Strunę w miseczce niczym z alpejskiej wsi. Królowa przygotowała Basler Leckerli, czyli intensywnie migdałowo-miodowy piernik z Bazylei, który był tak twardy i kaloryczny, że idealnie nadałby się na zimowe wycieczki wysokogórskie jako baton energetyczny „na czarną godzinę”. Była też pyszna owsianka alpejskich górali. Przepis znaleziono w książce Beaty Pawlikowskiej z takim oto przypisem: „To lekkie, pożywne i pyszne śniadanie [przy czarodziejskiej rozciągliwości czasowej posiłek poranny podano na kolację] wymyślone przez szwajcarskiego lekarza [!] Maksymiliana Bircher-Bennera ponad sto lat temu [!]. Wzorował się na prostym jedzeniu alpejskich górali. Podawał takie śniadanie pacjentom w swojej klinice [!], żeby nabierali sił i wracali do zdrowia[!]”. No i jak tu nie podać takiej owsianki podczas rozmowy o chorych w sanatorium w Davos. Kicia przyniosła ciasto w barwach szwajcarskiej flagi. Motyw wysokich gór pojawił się przy winie i czekoladzie. Podczas picia wina przytoczono wypowiedź jednego z bohaterów „Czarodziejskiej góry”, Settembriniego: „Kto nie podaje do stołu najlepszych, najdroższych gatunków wina, do tego w ogóle nikt nie chodzi, a jego córki zostają starymi pannami”.

Początkowo sądzono, że kuchnia na następnym spotkaniu będzie nawiązywać do tej alpejsko-szwajcarskiej. Omyłkowo ustalono, że w związku z tym, że jedną z lokalizacji, w której rozgrywa się akcja kolejnej pretekstowej książki, są Malaje (gdziekolwiek to jest), obowiązywać będą potrawy malajskie, a stąd już krok do kuchni hi-malajskiej. Jednakże w niniejszym protokole omyłkę sprostowuje się: przy omawianiu „Ostatnich historii” będzie obecna kuchnia malezyjska.

Książki z listy zaproponowanych do omówienia na klubiku w ciągu najbliższego roku z hakiem przyporządkowano do kolejnych miesięcy. Uzgodniono, że na przeczytanie (Struna rekomenduje sposób zalecany przez samego autora) zaplanowanej na marzec „Gry w klasy” potrzeba więcej czasu, więc tytuł ten będzie klubikowym pretekstem do spotkania w lipcu. Na następnym spotkaniu (19 lutego) omówione zostaną „Ostatnie historie” Olgi Tokarczuk. Można też dodatkowo lub zamiast przeczytać „Dom dzienny, dom nocny” lub „Prawiek i inne czasy” tejże autorki, bo spośród tych trzech tytułów „Ostatnie historie” są chyba najsłabsze (o ile jakąkolwiek „słabość” można przypisać Tokarczuk). W marcu lekturą główną będą „Pamiętniki Adama i Ewy” Marka Twaina. Stałe uczestniczki klubikowe uprasza się o niekupowanie tej książki, gdyż Struna nabyła je okazyjnie dla wszystkich -  egzemplarze czekają do odbioru w lokalu klubikowym.

Sprawy okołocovidowe uniemożliwiły udział w spotkaniu Poldzi i Błyskawicy. Stefa nadal zapracowana. Gazela wycierała w domu nosy gazelątek. Mały Lord też zakatarzony. Kicia przyniosła dla zebranych piękne podarki w złocie lub w srebrze. Struna obwieściła rychłą premierę nowej, ciekawie się zapowiadającej się publikacji o „małej ojczyźnie”. Pan Rex zachwalał wino domowej roboty, które zostanie będzie degustowane na kolejnym jubileuszowym (9 latek klubiku!) spotkaniu. Królowa zaprezentowała efekty swojego czteromiesięcznego ślęczenia wieczorami z szydełkiem w ręku. Przy omawianiu leżakowania Hansa Castorpa w sanatorium w futrzanym worku i pod kocem z wielbłądziej wełny wspomniano Polannę, która pewnie wygrzewa się pod iberyjskim słońcem.

„Finis operis”.

 

Przypominajka przed "Czarodziejską górą" Tomasza Manna

 

Czas, czas, czas, czas…. Czas płynie, czas ucieka. Czas kolejnego Spotkania Pod Pretekstem Książki się zbliża.

Widzimy się w najbliższy piątek, żeby poświecić trochę czasu Tomaszowi Mannowi i popełnionej przez niego „Czarodziejskiej górze”.

Do zobaczenia!

"Boznańska. Non finito" Angeliki Kuźniak

 

Protokół po "Boznańskiej. Non finito" Angeliki Kuźniak

Wszystkiego najlepszego!

Pierwszy w 2021 roku protokół ze Spotkania Pod Pretekstem Książki dotyczy ostatniego w dziwnym roku 2020, poświęconego „Boznańskiej” spotkania.

1. Wybicie z rytmu comiesięcznych spotkań, obowiązki świąteczno-rodzinne oraz zawodowe spowodowały, że w dyskusji wzięło udział mniej niż zwykle osób. Ale nieobecność na klubiku w umówionym dniu uzupełniona została krótkimi spotkaniami z brakującymi uczestniczkami dnia następnego. Skoro uczestniczki nie mogły przyjść na klubik, to klubik przyszedł na momencik do nich.

2. Lektura wieczoru przywołała wspomnienia Królowej z jej i Struny udziału w spotkaniu autorskim w czasach przedpandemicznych. Angelika Kuźniak opowiadała wtedy nie tylko o kulisach pisania „Boznańskiej. Non finito”, ale i o mającej się wkrótce ukazać „Soroczce”. Kuźniak przedstawiła Boznańską w formie wypowiedzi – „sądowych zeznań” różnych postaci z otoczenia malarki, co miało pokazać złożoność postaci artystki, przedstawionej z różnych perspektyw. Dla uczestniczek spotkania Boznańska wyłaniająca się z tej biografii to wrażliwa, biedna, wzbudzająca litość, zagubiona, prawdopodobnie zaburzona psychicznie i emocjonalnie w wyniku niezdrowej relacji z ojcem, osamotniona, bezwstydnie wykorzystana przez innych kobieta. Książka sprawiła, że o znanej właściwie tylko z nazwiska Boznańskiej i jej malarstwie, uczestnicy klubiku dowiedzieli się znacznie więcej. O „Boznańskiej” dyskusja na pewno zostanie kontynuowana na kolejnym spotkaniu.

3. Uczestnicy spotkania rozmawiali o trwającej nadal epidemii i związanych z nią obostrzeniach, zakazach i nakazach. Opowiedziano sobie o minionej Wigilii i o oczekiwanych w przyszłym roku wydarzeniach, które szczególnie dla Błyskawicy zapowiadają się pomyślnie. Z grubsza podsumowano 2020 rok i wspólnie uzgodniono, że pomimo covida, który postawił na głowie cały świat, ten rok nie był aż taki zły i wbrew pozorom przyniósł też wiele dobrego -to kwestia podjęcia wysiłku zauważenia tego dobra, które dostaliśmy.

4. Kuchnia artystyczna, która towarzyszyła rozmowom, to zrobiona przez Kicię kutia z całą paletą bakalii, a także tarta dyniowo-porowa, inspirowana przepisem artystki i pisarki Małgorzaty Musierowicz. Były też świąteczne pierniczki i ciasta: pomarańczowe z żurawinami oraz piernik z bakaliami. Obecnym wręczono również prezenciki, które w tym roku nie mogły być rozdane na tradycyjnym spotkaniu wyjazdowym w kawiarni w artystycznym miasteczku. Gazela, mimo nieobecności na klubiku, zatroszczyła się o dostarczenie prezencików dla bywalczyń klubikowych.

5. Na prośbę Struny poniżej zamieszcza się zaktualizowaną listę pretekstów książkowych na kolejne spotkania:

Styczeń -– Tomasz Mann „Czarodziejska góra” (obowiązywać będzie kuchnia szwajcarska z Davos)

Luty – Olga Tokarczuk „Ostatnie historie”

Marzec – Julio Cortazar „Gra w klasy”

Kwiecień – Abraham Verghese „Powrót do Missing”

Maj – Jeffrey Eugenides „Przekleństwa niewinności”

Czerwiec – Karolina Bednarz „Kwiaty w pudełku”

To tytuły zaległe z 2020 roku. Pozostałe miesiące 2021 zostaną wypełnione poniższymi (lub innymi) tytułami, których kolejność zostanie ustalona przy najbliższej sposobności:

Mark Twain „Pamiętniki Adama i Ewy”

Charlesa Bukowski „Szmira” i/lub „Zapiski starego świntucha”

Eduardo Mendoza „Brak wiadomości od Gurba”

Leonie Swann „Sprawiedliwość owiec”

Olga Tokarczuk „Księgi Jakubowe”

Helen Fielding „Dziennik Bridget Jones”

Salman Rushdie „Dzieci północy”

Yasmina Reza „Bóg mordu”

Jaume Cabre „Wyznaję”

Eleanor Catton „Wszystko, co lśni”

Henning Mankell „Comedia infantil”

Bądźcie zdrowi! Dbajcie o siebie! Widzimy się 29 stycznia!

k.